واحد تجهیزات پزشکی
مسئول تجهیزات پزشکی : خانم مهندس مهرانی فر
این واحد در بیمارستان وظیفه مدیریت کلیه امور مرتبط با تجهیزات و وسایل پزشکی را در راستای تامین ایمنی لازم برای بیماران و پرسنل و نیز بهره وری بهینه این تجهیزات جهت ارتقاء سه شاخصه کارآیی ، اثربخشی و رضایتمندی بیماران بعهده دارد
در سال های اخیر با شروع استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته در انجام فرآیندهای درمانی شامل پیشگیری ، تشخیص و درمان و نیز پیشرفت روزافزون تکنولوژی تجهیزات پزشکی در سراسر دنیا و نقش انکارناپذیر کمی و کیفی آنها در پروسیجرهای درمانی ، نیاز به مدیریت مؤثر تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی توسط گروه های متخصص بسیار محسوس بوده است لذا واحد مهندسی پزشکی بیمارستان امام هادی از سال ۱۳۸۷ با اهداف مدیریت تجهیزات پزشکی بخش ها و واحدهای درمانی و درمانگاه های تابعه تأسیس گردیده است .
- مکان واحد تجهیزات پزشکی در بیمارستان امام هادی (ع) :
- طبقه دوم در مجاورت زایشگاهمی باشد.
- تلفن داخلی این واحد ۳۱۰ می باشد.
- ساعات حضور ۷ صبح لغایت ۱۴:۲۰
- قوانین ومقررات کلی :
- رعایت کلیه قوانین و مقررات بیمارستان و بخش
- رعایت ارزش های دینی
- رعایت سلسله مراتب اداری و استفاده موثر از اوقات کاری
- همکاری و رفتار احترام آمیز با همکاران و ارائه راهنمایی های لازم
- عدم استفاده از زیور آلات و آرایش
- رعایت بهداشت فردی و اصول بهداشتی
- رعایت کامل یونیفرم طبق مقررات تعیین شده
- حضور در بیمارستان طبق برنامه کاری در ساعات معین
- رعایت قوانین روتین بخش و انجام صحیح وظایف
- این واحد روزهای تعطیل غیر فعال می باشد و در مواقع اضطرای از طریق تلفنخانه تماس برقرار می شود.
- شرح عملکرد و وظایف اصلی واحد مهندسی پزشکی:
۱ ـ آموزش :
توانایی استفاده صحیح و بجا ، بهره گیری موثر از تمامی قابلیت های تجهیزات و وسایل پزشکی ، اجتناب از سوء استفاده و خطرات آنها ، رعایت اصول نگهداری روزمره جهت افزایش عمر مفید تجهیزات و تهیه گزارشهای مربوطه ، منوط به آموزش کامل و صحیح کاربران و نیز پاسخگویی مداوم به شبهات و سئوالات آنان می باشد . نیز این آموزشها موجب کاهش افت عملکرد واحدهای مرکز درمانی هنگام تعویض پرسنل با نظرات جدید می گردد.
۲ ـ تامین ایمنی بیماران و پرسنل :
دستگاهها و لوازم پزشکی جهت تشخیص و درمان در ارتباط مستقیم با بیماران و پرسنل بوده و می بایست اقدامات تامینی جهت حفاظت افراد از عوارض مربوطه و همچنین هنگام بروز خرابیها نظیر تشعشعات ، جریانهای نشتی ، ضربات ، آتش سوزی و … برابر روشهای استاندارد و توصیه شده بعمل آید.
۳ ـ مدیریت چرخه نصب و تعمیر :
نظارت بر تحویل و نصب و راه اندازی صحیح تجهیزات و لوازم ، قراردادهای خدمات پس از فروش ، اولویت بندی و پیگیری تعمیرات ، فاکتورهای هزینه تعمیرات ، مراحل و کیفیت و چگونگی تعمیر که عمدتا“ از سوی شرکتها صورت می پذیرد به منظور کاهش زمان از کارافتادگی دستگاه ، کاهش هزینه تعمیرات و عدم نیاز به تعمیرات مکرر می بایست صورت پذیرد .
لازم به ذکر است با توجه به تنوع و پیچیدگی دستگاهها و لوازم پزشکی که در حوزه های مختلف بکار گرفته می شود واز آنجا که امر تعمیر علاوه بر تخصص نیازمند آموزش و داشتن ابزار لازم و قطعات یدکی مربوطه می باشد و نیز بعضا“ بهانه جویی شرکتها جهت رفع مسئولیت تعمیرات و یا بزرگنمایی مشکلات ودر نتیجه افزایش هزینه های تعمیراتی ، اقدام مستقیم از سوی کارکنان واحد مهندسی پزشکی جهت تعمیر جز در موارد خاص و جزیی و دستگاههای ساده توصیه نمی گردد .
۴ ـ نظارت بر انبار تجهیزات و انبار اسقاط :
همان اندازه که تجهیزات و لوازم پزشکی در تشخیص و درمان اهمیت و حساسیت دارد، رعایت شرایط نگهداری و انبار تجهیزات ولوازم پزشکی و قطعات آنها نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است . از طرفی اهمیت برنامه ریزی جهت تامین بموقع قطعات و لوازم پزشکی موردمصرف در بیمارستان نیازی به توضیح ندارد . بعلاوه نظارت بر نحوه اعلام اسقاطی تجهیزات پزشکی ، بکارگیری قطعات سالم موجود در دستگاه اسقاطی جهت راه اندازی سایر دستگاهها و نیز در صورت امکان تعمیر و راه اندازی دستگاههایی که به غلط اسقاط اعلام گردیده اند ، در کاهش هزینه های مرکز درمانی می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد .
۵ ـ مدیریت نگهداری و عملکرد دستگاه :
نگهداری پیشگیرانه ( Preventive Maintenance ) یا به اختصار PM به مجموعه عملیات و بازرسی هایی گفته می شود که برای جلوگیری از خرابی ناگهانی و افزایش عمر مفید دستگاه به صورت دوره ای صورت می پذیرد . در این راستا برنامه ریزی و تهیه روالهای لازم و فرمهای مربوط به هر دستگاه با توجه به توصیه ها و نکات اعلام شده از سوی تولید کننده برای بازدیدهای دوره ای PM انجام می گیرد . از طرفی بررسی صحت عملکرد و دقت پارامترهای خروجی تجهیزات در تشخیص و عملیات درمانی کادر پزشکی نقش تعیین کننده ای دارد . برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات و کالیبره نمودن آنها ، می بایست آزمونهایی به شکل دوره ای و با استفاده از ابزارهای ویژه کالیبراسیون بر روی دستگاه انجام پذیرفته و خطاهای موجود تصحیح گردد .
۶ ـ کارشناسی مشاور خرید تجهیزات و وسایل پزشکی :
نیاز به دقت و امعان نظر در خصوص پارامترهای ذیل جهت خرید تجهیزات و وسایل پزشکی برای مرکز درمانی ، واحد مهندسی پزشکی را بعنوان یک عضو موثر در کمیته خرید مطرح می نماید :
ـ شناسایی پارامترها و عملکردهای مورد نیاز مرکز درمانی بر اساس میزان و نوع مراجعین و انتظارات کادر پزشکی وبر این اساس شناسایی دستگاههایی که واجد این پارامترها و عملکردها می باشند .
ـ مسایل لازم برای سرویس و نگهداری ، وضعیت سرویس داخل کشور و تامین قطعات یدکی
ـ کسب اطلاعات فنی لازم در خصوص عملکرد دستگاه در سایر مراکز درمانی داخلی و خارجی
ـ آنالیز صحت و سقم ادعاهای مطروحه از سوی فروشنده دستگاه
ـ تعیین اطلاعات لازم و تعهدات فنی که از سوی فروشنده می بایست با توجه به نوع دستگاه در اختیار قرار گیرد .
۷ ـ کارشناسی اقتصادی تجهیزات پزشکی :
بیمارستان از یک طرف به عنوان مرکزی که هزینه ها و درآمدهایی داشته و می بایست برنامه ریزی جهت ایجاد تعادل و کسب سود بیشتر در آن صورت پذیرد و از طرفی بلحاظ ارتباطی که با جان و سلامتی انسانها داشته و یکی از مهمترین و بدوی ترین نیازهای بشری را تامین می نماید ، از منظر اقتصادی بعنوان یک بنگاه اقتصادی خاص که طراحی فرآیندها و تصمیم گیریها در آن تابع شرایط و محدودیتهایی است مد نظر بوده ودر این راستا واحد مهندسی پزشکی وظیفه دارد با همکاری واحدهای امور مالی ، انبار ، حسابداری ، شاخصه های تخصصی را در حوزه تجهیزات و وسایل پزشکی کارشناسی و جهت تصمیم گیری به مبادی ذیربط ارائه نماید .
۸ ـ نظارت بر اجرای استانداردهای فضاهای درمانی در خصوص تجهیزات پزشکی :
تشخیص و اجرای بهینه استانداردهای فضاهای درمانی با توجه به فرآیندهای درمانی در بیمارستان نظیر محل قرارگرفتن تجهیزات و وسایل ، نحوه ارتباط بخشها و حوزه های مختلف به یکدیگر و نحوه دسترسی به تجهیزاتی که استفاده از آنها میان چند بخش مشترک است و … از اموری است که می تواند یک مرکز درمانی را در انجام بهینه وظایف خود بویژه در زمانهای حیاتی ( Golden Time ) یاری رساند .
همچنین در بعضی قسمتهای در نظر نگرفتن شرایط فیزیکی و امکانات لازم هم می تواند باعث آسیب رساندن به دستگاه شود و هم اینکه ممکن است عوارض جبران ناپذیری برای پرسنل و بیماران بخش مربوطه و یا بخشهای مجاور داشته باشد .
۹ ـ مستند سازی و نگهداری اطلاعات :
مستند سازی و نگهداری اطلاعات مربوط به انجام بندهای قبل جهت حفظ سوابق و طبقه بندی آنها برای دسترسی سریع و بموقع به این اطلاعات نظیر شناسنامه های تجهیزات و وسایل پزشکی ، سوابق تعمیراتی ، عملکردی ، PM و کالیبراسیون هر کدام ، سوابق آموزشی پرسنل ، کاتالوگها ، دستورالعمها ، فیلمها ، اسلایدها و کتب مرجع مربوط به تجهیزات ، اقدامات تامینی و سایر موارد مربوط به فعالیتهای واحد بلحاظ مراجعات بعدی جهت تصمیم گیریهای آتی و تهیه گزارشهای مدون خواسته شده ، اهمیت زیادی داشته و می بایست به بهترین وجه صورت پذیرد . توصیه می گردد در این خصوص استاندارد خاصی از سوی وزارت متبوع تهیه و جهت یکسان سازی به سراسر کشور ابلاغ گردد .
- اهم فعالیتهای واحد مهندسی پزشکی:
- برنامه ریزی جهت بازدید دوره ای از کلیه بخشهای بیمارستان.
- جمع آوری و ثبت اطلاعات مربوط به شناسنامه تجهیزات پزشکی
- پیگیری وانجام امور مربوط به واحد مهندسی پزشکی در زمینه حاکمیت بالینی
- انجام تعمیرات تجهیزات پزشکی و رفع ایراد جهت استفاده بهینه از آنها
- مستند سازی و تجزیه وتحلیل تعمیرات پزشکی و تنظیم گزارشات مربوطه
- نیاز سنجی آموزش در زمینه نگهداشت تجهیزات پزشکی(برنامه ریزی ، نظارت و اجرای برنامه های آموزشی جهت آموزش کارکرد و نگهداری تجهیزات پزشکی به کاربران با هدف بهره برداری صحیح و افزایش عمر مفید دستگاه ها )
- تهیه دستور العمل های نگهداری اثر بخش و بهینه تجهیزات پزشکی
- تهیه دستور العمل ها ی نگهداری پیشگیرانه ونظارت بر آنها
- ارزیابی و نظارت بر خدمات پس از فروش شرکتهای تجهیزات پزشکی
- نظارت بر نصب و راه اندازی تجهیزات پزشکی
- تعیین روند تایید فاکتورهای خدمات پس از فروش و نظارت بر ان
- نظارت برقراردادهای خدمات پس از فروش
- نظارت برنقل و انتقال تجهزات پزشکی
- نظارت بر ارتقاء و به روز رسانی تجهزات پزشکی
- پیشنهاد بودجه نگهداشت تجهزات پزشکی مرکز
- کنترل و نظارت بر ورود و خروج تجهزات پزشکی مرکز
- نظارت و تایید کلیه فاکتورهای تجهزات پزشکی سرمایه ای(اعم از خرید،نگهداری،کالیبراسیون وتعمیر)
- عضویت و حضور فعال در کمیته تجهزات پزشکی بیمارستان و انجام فرآیند نیازسنجی و خرید تجهیزات پزشکی ، ارائه برنامه جهت خریدهای تجهیزات پزشکی و نیز کارشناسی و تأیید فنی تجهیزات پیشنهادی .
- جمع بندی و الویت بندی نیازهای تجهزات پزشکی بیمارستان براساس سطح بندی و رسالت تعریف شده بیمارستان مدیریت
- نظارت بر بهره برداری مناسب از تجهزات پزشکی به ویژه در خصوص اقلام که دارای تاریخ انقضاء هستند و کنترل شرایط نگهداری اقلام خاص که نیازبه شرایط ویژه دارند.
- ارتباط مستمر با اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه به صورت مستقیم و همچنین اخذ اخرین بخش نامه ،ابلاغیه ها و اخبار حوزه تجهزات پزشکی ازسایت اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت متبوع (WWW.IMED.IR)و اجرای آنها.
- تامین ابزار،تجهیزات و اطلاعات اولیه مورد نیاز جهت امکان انجام بررسی ها،آزمایشها،تعمیرات واقدامات اولیه ای که احتمالا در شرایط خاص نیاز به انجام آنها ضرورت پیدا می کند وبه سادگی قابل برطرف شدن هستند.
- حفظ و تکمیل سوابق فنی دستگاههای در حال بهره برداری در مرکز
- طراحی و تهیه فرمهای مورد نیاز.
- برنامه ریزی برای مکانیزه کردن سیستم مدیریت جامع تجهزات پزشکی و ایجاد شناسنامه الکترونیک
- برنامه ریزی برای انجام فرایند هایPM،کنترل کیفی ،کالیبراسیون تجهیزات پزشکی و نظارت بر چگونگی اجرای انها.
- برنامه ریزی آموزشی کاربری تجهزات پزشکی در مرکز و تهیه دستور العملهای کاربردی حسب نیاز
- ایجاد و به روز رسانی کتابخانه تخصصی تجهیزات پزشکی اعم از کاتولوگ،کتب،مجلات و اسناد فنی
- کنترل ونظارت بر کلیه خریدهای مواد و تجهزات پزشکی
- حضور در نمایشگاه های تخصصی وسمینار های علمی مرتبط.
- انجام وظایف و امور محوله تحت نظارتمدیر بیمارستان
- اعلام نظر کارشناسی و فنی در رابطه با اسقاط تجهیزات پزشکی
- برنامه ریزی و نظارت برنظافت روزانه ، هفتگی و ماهانه واحد مهندسی پزشکی
- تهیه ونگهداری قطعات یدکی ولوازم و وسایل لازم جهت تعمیرات در واحد مهندسی پزشکی
مهندس مهرانی فر مسئول واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان خیریه امام هادی (ع)